Εµβληµατικός σκηνοθέτης και ηθοποιός, ο Σωτήρης Χατζάκης πάντα δίνει αφορµές για… σκέψη!

Συνέντευξη στο Γιώργο Λ. Παπαχατζή

Ο πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του   Εθνικού Θεάτρου, ο σκηνοθέτης και πάνω απ’ όλα ο ηθοποιός Σωτήρης Χατζάκης, στην πιο ώριμη φάση της θεατρικής του διαδρομής, επιστρέφει με ένα ρόλο που προκάλεσε αίσθηση στα θεατρικά πράγματα, με αφορμή το εμβληματικό έργο του Νικολάι Γκόγκολ, «Το ημερολόγιο ενός τρελού», στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Μοιράστηκε μαζί μας τη γοητεία της δικής του «τρέλας», τη ζέση για τη νέα θεατρική παράσταση “Cabaret” που σκηνοθετεί, τον έρωτα της τέχνης, αλλά και της ζωής!

Photo by Patroklos Skafidas

Kύριε Χατζάκη, 17 χρόνια πέρασαν για να σας ξαναδούμε στη σκηνή. Τι μεσολάβησε;

Η τελευταία μου εμφάνιση ως ηθοποιός ήταν στη «Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη, στο θέατρο Πολιτεία. Από τότε μέχρι σήμερα μεσολάβησαν δεκάδες σκηνοθεσίες. Οχτώ σκηνοθεσίες στην Επίδαυρο, περιοδείες σε πολλές χώρες του εξωτερικού και σημαντικές εμπειρίες σε διοικητικά πολιτιστικά πόστα. Υπήρξα αναπληρωτής διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, καλλιτεχνικός διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, μέλος του Δ.Σ της Ένωσης Θεάτρων της Ευρώπης. Έπαιξα επίσης, στο «Δέκα» του Καραγάτση στην τηλεόραση του Alpha. Εκδόθηκαν και τέσσερα βιβλία μου από τον Ιανό: «Φόνισσα», «Η νύχτα του τράγου», «Του νεκρού αδελφού», «Πάπισσα Ιωάννα».

«Ο ηθοποιός ήταν και είναι το κέντρο του θεατρικού σύμπαντος» για το Σωτήρη Χατζάκη. Άρα η σκηνοθεσία και οι διοικητικές σας ικανότητες έρχονται δεύτερα στην ιεραρχία σας;

Από όποια σκοπιά και αν υπηρέτησα το θέατρο, το έκανα με πάθος, πειθαρχία και συνείδηση. Απλά ξεκίνησα ως ηθοποιός και τώρα εισέρχομαι πάλι σε αυτή τη λειτουργία, που είναι τελετουργική και ιεροπρακτική.

Η αλήθεια είναι ότι ο θεατρικός κόσμος «μούδιασε» στην είδηση της παύσης σας από τα καθήκοντά σας στο Εθνικό Θέατρο, και μάλιστα σε μια φάση δημιουργικής ευφορίας. Δε μάθαμε, όμως, ακριβώς το γιατί… 

Παύτηκα από τα καθήκοντά μου στο Εθνικό  Θέατρο λόγω της παθογένειας του πολιτικού προσωπικού, να προτάσσει το κόμμα έναντι του Κράτους. Δεν έμαθα να υπηρετώ κανένα κόμμα. Έμαθα να υπηρετώ το δημόσιο συμφέρον και να το προστατεύω από τη διχαστική παρενέργεια της πολιτικής.

Η επάνοδός σας έγινε με το «Ημερολόγιο ενός τρελού». Τι σας ώθησε στο να ενσαρκώσετε το ρόλο του Αυξέντιου Ιβάνοβιτς Ποπρίτσιν;

Ο ήρωας του Γκόγκολ ένας ανεπίδοτος, κατατρεγμένος δημόσιος υπάλληλος, επικοινωνεί με το σημερινό τραγικό αντίστοιχό του. Η ματαιοδοξία,  η κομπορρημοσύνη, η αποθέωση του φαίνεσθαι και της ιδιότητας, η ταξική διαβάθμιση των ανθρώπων είναι διαχρονική. Όπως διαχρονική είναι η καταφυγή του ανθρώπου στην ουτοπία και στην ονειρική εκδοχή του.

Ο ήρωας ξεκινά από μια φυσιολογική ζωή οδεύοντας στο «σημείο μηδέν». Η παράνοια είναι το σημείο μηδέν ή μπορεί να αποτελέσει πεδίο δόξης λαμπρό;

Η παράνοια ξεκινά από ένα μαρτύριο και καταλήγει σε μία μαρτυρία. Υπ’ αυτήν την έννοια μπορεί να είναι καταγγελία των δεδομένων της ζωής και της ύπαρξης.

Τι είναι πιο επικίνδυνο, τα στεγανά της λογικής ή το χάος της τρέλας;

Η λογική και η τρέλα, σε περιοχές ερήμου της ύπαρξης, χωρίζονται από μια κλωστή που δε φαίνεται. Το χάος της τρέλας ίσως και να είναι τα «ορυκτά» της λογικής ή και το αντίθετο.

Η γνώμη σας για την παράνοια που βιώνει η ελληνική κοινωνία;

Η ελληνική κοινωνία προβάλλει τον εαυτό της σε μια φαντασιακή, ιδανική εικόνα, εντελώς αναντίστοιχη με την κανονικότητά της. Όσο το «θέλω» απέχει από το «πρέπει» και όσο ο παράγων απέχει από το παραγόμενο, η παράνοια θα εγκαθιδρύεται στα μυαλά και στις ψυχές του ελληνικού βίου.

Δε μπορούμε να μην αναφερθούμε και στη σκηνοθεσία του πολυβραβευμένου μιούζικαλ “Cabaret” που μόλις ανέβηκε στη σκηνή του Παλλάς. Μιλήστε μου λίγο για αυτήν.

Ο Γιάννης Κεντ και ο Πάνος Κατσαρίδης μου εμπιστεύτηκαν το περίφημο μιούζικαλ «Καμπαρέ». Πρόκειται για μία μεγάλη παραγωγή με πολύ κόσμο πάνω στην σκηνή. Ηθοποιοί, τραγουδιστές, χορευτές και μουσικοί έπρεπε να συντονιστούν σε μια κοινή φόρμα και αισθητική. Το ψυχαγωγικό μέρος του έργου αναμιγνύεται με τον πολιτικό πυρήνα του έργου, που αφορά την άνοδο του φασισμού και το πώς οι ανθρώπινες ζωές δοκιμάζονται από τη βία και τον αυταρχισμό.

Η επιστροφή σας δυναμική και στην ηθοποιία και στη σκηνοθεσία. Μπορούμε να πούμε ότι βρίσκεστε στην πιο δημιουργική φάση της θεατρικής σας διαδρομής; 

Όλη μου η θεατρική διαδρομή ήταν και είναι «καθ’ οδόν». Είμαι πράγματι σε μία δημιουργική φάση και εργάζομαι γι’ αυτό με μεγάλη πειθαρχία, οργανωμένη μέθοδο και εφηβικό πάθος.

Θα ήθελα να κλείσουμε με τη μεγαλύτερη τρέλα που κάνατε στο όνομα της Τέχνης και τη μεγαλύτερη που διαπράξατε στο όνομα του έρωτα. 

Η μεγαλύτερη τρέλα που έκανα στο όνομα της Τέχνης ήταν ότι έζησα σαν σε όνειρο, σχεδόν αφηρημένος, το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου. Η μεγαλύτερη τρέλα που έκανα στο όνομα του έρωτα ήταν ότι του παραδόθηκα από την πρώτη στιγμή, αμαχητί, δίχως να γνωρίζω ότι είναι αυτόχειρας. Αποχωρώντας, όμως, από το «μνήμα» των ερώτων, εισερχόμαστε στους «κήπους» της αγάπης και αυτό τελικά είναι που κρατάει ακόμα ζωντανό τον άνθρωπο πάνω στη γη. Παρολ’ αυτά κάπου, σε χρόνο μαγικό, σε τόπο άχρονο, ο έρωτας πάλι, για μια ακόμη φορά, ενεδρεύει…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here